Saopštenje za medije Koalicije za slobodu pristupa informacijama
Grupa od 89 organizacija civilnog društva i medija danas je uputila žalbu Povereniku za informacije od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti zbog nepotpunog odgovora Instituta zа јаvnо zdrаvljе Srbiје „Dr Milаn Јоvаnоvić Bаtut” u vezi sa podacima o zdravlju građana Srbije. Pravovremene i potpune informacije od ključnog su značaja za savesno postupanje svih lica, kao i očuvanje zdravlja, ali i zdravstvenog sistema Republike Srbije.
Na inicijativu Koalicije za slobodu pristupa informacijama, ista grupa je 9. jula 2020. godine uputila Institutu zа јаvnо zdrаvljе Srbiје „Dr Milаn Јоvаnоvić Bаtut” zahtev za pristup informacijama od javnog značaja u vezi sa zbirnim numeričkim podacima o zdravlju stanovnika Srbije tokom pandemije virusa COVID-19.
Zahtevom su traženi podaci o ukupnom zbirnom broju testiranih lica, lica čiji su rezultati testiranja pozitivni, odnosno negativni, lica koja su hospitalizovana, lica koja se nalaze na kućnom lečenju, lica kojima je izrečena mera samoizolacije, izlečenim licima, kao i lica koja su preminula prema datumima od uspostavljanja sistema. Traženi su podaci za celu teritoriju Republike Srbije, razvrstani prema polu i starosnom uzrastu lica, kao i prema svim opštinama na teritoriji Republike Srbije za koje se ovi podaci vode. Takođe, organizacije su tražile i informacije o tome koji organi vlasti i druga lica imaju direktan pristup IS COVID-19 tj. korisničko ime i šifru, odnosno kojim državnim organima i institucijama Institut dostavlja podatke, koja vrstu podataka i na koji način.
U odgovoru Instituta koji je primljen 13. jula 2020. godine za većinu traženih informacija organizacije su upućene na javno dostupne podatke iz baze https://covid19.data.gov.rs/, a iz koje se po uvidu ne može na nedvosmislen način zaključiti da je reč upravo o podacima koji su traženi. Za pojedine podatke navodi se da u sistemu nema navedenih informacija, poput informacije o hospitalizovanim licima, iako je to Zaključkom Vlade propisano, ili je tražen dodatni rok za dostavljanje informacija, bez preciziranja na koje se informacije odnosi.
Pošto Institut nije postupao u skladu sa Zakonom o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja organizacije su danas uputile žalbu Povereniku za zaštitu podataka o ličnosti i informacije od javnog značaja. Dodatno, kako je Institut u odgovoru uputio na Kancelariju za informacione tehnologije i elektronsku upravu Vlade RS i Ministarstvo zdravlja kao obrađivače podataka koji se prezentuju javnosti, organizacije su ovim organima javne vlasti uputile zahteve za dostavljanje informacija. S obzirom da se tražene informacije tiču zaštite zdravlja stanovništva, odgovor bi trebalo da bude dostavljen u zakonskom roku od 48 sati.
Koalicija za slobodu pristupa informacijama smatra da javnost mora, i ima pravo, da bude upoznata kako sa preventivnim merama, tako i sa podacima o COVID-19 pozitivnim, hospitalizovanim ili izlečenim licima, pa i preminulim licima tokom epidemije. Na taj način građani postaju svesniji ozbiljnosti postojeće situacije i nužnosti savesnog postupanja, i mogu dati veći doprinos sprečavanju nastanka nenadoknadive štete po ljudske živote, ali i čitav zdravstveni sistem Republike Srbije.
Pristup svim raspoloživim podacima iz Informacionog sistema Covid-19, osim podataka o ličnosti, omogućio bi adekvatno informisanje stanovništva, i ojačao bi poverenje i podršku merama koje
Institut za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut“, druge institucije javnog zdravstva i državni organi preduzimaju radi suzbijanja pandemije.
*Koaliciju za slobodu pristupa informacijama čine:
- Beogradski centar za bezbednosnu politiku,
- Beogradski centar za ljudska prava,
- CRTA,
- Fondacija za otvoreno društvo Srbija,
- Građanske inicijative,
- Inicijativa mladih za ljudska prava,
- Komitet pravnika za ljudska prava – YUCOM,
- Narodni parlament Leskovac,
- Partneri za demokratske promene Srbija,
- PRAXIS,
- SHARE Fondacija,
- Toplički centar za demokratiju i ljudska prava,
- Transparentnost Srbija
- Udruženje građana Sretenje, Požega.
** Zahtev za pristup informacijama od javnog značaja potpisale su i:
Akademija ženskog liderstva, Akademska inicijativa “Forum10”, Asocijacija lokalnih i nezavisnih medija “Lokal pres”, Asocijacija onlajn medija – AOM, Astra, Bečejsko udruženje mladih, Beogradska otvorena škola, BIRODI, Privredno društvo Boom93 d.o.o., Centar modernih veština, Centar za integritet, Niš, Centar za istraživačko novinarstvo Srbije – CINS, Centar za monitoring i aktivizam – CEMA, Centar za podršku ženama, Centar za praktičnu politiku, Centar za prava deteta, Centar za primenjene evropske studije- CPES, Centar za razvoj građanskog društva PROTECTA, Centar za razvoj lokalnih medija, Centar za samostalni život invalida Srbije, Cenzolovka, SĆF, Civil Rights Defenders – Srbija, Da se zna!, Dnevni list Danas, DAN GRAF d.o.o., Društvo protiv korupcije – DRPKO, FemPlatz, Fondacija “Hajnrih Bel” u Beogradu, Građanski Forum Novi Pazar, Grupa IZAĐI, Grupa za konceptualnu politiku, Helsinški odbor za ljudska prava, Inicijativa za ekonomska i socijalna prava –A11, Inicijativa za prava osoba sa mentalnim invaliditetom (MDRI-S), Internet portal JUGmedia, Centar za edukaciju i razvoj, Istinomer, Javno glasilo Peščanik, JUGpress, Centar za demokratiju i razvoj juga Srbije, Južne vesti, Simplicity d.o.o,, KontraPRESS, Media i reform centar Niš, Mladenovački glas, Mreža SOS Vojvodina, Nacionalna koalicija za decentralizaciju, Nepušački Edukativni Centar RP, Nezavisno društvo novinara Vojvodine, Nezavisno udruženje novinara Srbije – NUNS, Nova Naša reč, Novinska agencija FoNet, Novosadska novinarska škola, NVO Atina, NVO Roma World, Odbor za ljudska prava Negotin, Odbor za ljudska prava Niš, Odbor za ljudska prava Valjevo, Podrinjski Anti-korupcijski Tim – PAKT, Pokret “Novi optimizam”, Portal Dijalog Net, Portal Pressek Agencija „Gerila ADV, Pravni skener, Radio City o.d. Niš, Regulatorni institut za obnovljivu energiju i životnu sredinu, Slavko Ćuruvija fondacija, SO Info, Stalna konferencija romskih udruženja građana (SKRUG) – LIGA ROMA, Udruženje građana “Dijalog”, Udruženje građana Institut za istraživanje korupcije „Kareja”, Udruženje građana Negotin-Majdanpek-Kladovo-Bor – NE-BO, Udruženje Forum žena Prijepolja, Udruženje mladih “Naš svet, naša pravila”, Udruženje novinara Srbije – UNS, Udruženi pokret slobodnih stanara iz Niša, UG Pravo na pravo (PnP) Niš, Užički centar za ljudska prava i demokratiju, Vreme, NP “VREME” d.o.o. i YUROM Centar.